Hội thảo: “Hiện trạng, những vấn đề đang là trở lực phát triển và đề xuất định hướng, giải pháp phát triển nguồn nhân lực, nhân lực chất lượng cao tỉnh Ninh Thuận giai đoạn 2020–2025, tầm nhìn đến năm 2030”
Trong khuôn khổ chuỗi hoạt động nghiên cứu và tham vấn chính sách phục vụ phát triển kinh tế – xã hội tỉnh Ninh Thuận, hội thảo khoa học với chủ đề “Hiện trạng, những vấn đề đang là trở lực phát triển và đề xuất định hướng, giải pháp phát triển nguồn nhân lực, nhân lực chất lượng cao tỉnh Ninh Thuận giai đoạn 2020–2025, tầm nhìn đến năm 2030” do PGS.TS Nguyễn Thị Nguyệt – Viện Chiến lược Phát triển, Bộ Kế hoạch và Đầu tư chủ trì, đã thu hút sự quan tâm của nhiều chuyên gia, nhà quản lý, nhà khoa học trong lĩnh vực phát triển nhân lực và quy hoạch vùng.
Báo cáo trình bày tại hội thảo tập trung phân tích thực trạng nguồn nhân lực và nhân lực chất lượng cao của tỉnh Ninh Thuận, nhận diện những rào cản trong phát triển con người – yếu tố then chốt quyết định sự tăng trưởng bền vững của địa phương trong bối cảnh chuyển đổi cơ cấu kinh tế và hội nhập quốc tế.
Hiện trạng phát triển nguồn nhân lực của Ninh Thuận
Với dân số trên 600 nghìn người, Ninh Thuận có lực lượng lao động dồi dào, trẻ, năng động. Tuy nhiên, chất lượng nhân lực vẫn là điểm nghẽn lớn trong tiến trình phát triển. Tỷ lệ lao động qua đào tạo có bằng cấp, chứng chỉ mới đạt khoảng 18,8%, thấp hơn trung bình cả nước từ 2–5 điểm phần trăm; cơ cấu ngành nghề chưa hợp lý, tập trung chủ yếu vào nông nghiệp và dịch vụ giản đơn, trong khi công nghiệp – xây dựng chưa thu hút được lực lượng lao động tay nghề cao.
Bên cạnh đó, các yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng nhân lực như thể lực, trình độ học vấn, kỹ năng nghề nghiệp, và khả năng thích ứng công nghệ vẫn còn hạn chế. Tỷ lệ trẻ em suy dinh dưỡng, tuổi thọ trung bình và trình độ học vấn của người dân vùng nông thôn, miền núi còn thấp so với mặt bằng chung của vùng Duyên hải Nam Trung Bộ.
Những trở lực chủ yếu
Báo cáo chỉ ra bốn nhóm trở lực chính:
Mất cân đối cung – cầu lao động: nguồn lao động phổ thông dư thừa, trong khi thiếu hụt nhân lực kỹ thuật, nhân lực sáng tạo và quản lý chất lượng cao.
Hệ thống giáo dục – đào tạo còn yếu, thiếu liên kết giữa nhà trường và doanh nghiệp, chương trình đào tạo chưa sát thực tiễn.
Chính sách thu hút và đãi ngộ nhân tài chưa hấp dẫn, chưa tạo môi trường làm việc thuận lợi cho nhân lực chất lượng cao.
Công tác chăm sóc sức khỏe và dinh dưỡng chưa đảm bảo, ảnh hưởng đến thể lực và năng suất lao động.
Định hướng và giải pháp phát triển nhân lực đến năm 2030
PGS.TS Nguyễn Thị Nguyệt và nhóm nghiên cứu đề xuất 5 nhóm giải pháp chiến lược:
Nâng cao chất lượng giáo dục – đào tạo, mở rộng mạng lưới trường nghề, đại học và trung tâm kỹ năng nghề, gắn kết đào tạo với nhu cầu doanh nghiệp.
Đẩy mạnh hợp tác công – tư trong phát triển nhân lực, khuyến khích doanh nghiệp tham gia đào tạo và sử dụng lao động địa phương.
Phát triển chính sách thu hút nhân tài và chuyên gia trình độ cao trong các lĩnh vực mũi nhọn: năng lượng tái tạo, du lịch, công nghiệp chế biến và nông nghiệp công nghệ cao.
Cải thiện dinh dưỡng, y tế và điều kiện sống của người dân, đặc biệt vùng sâu, vùng xa, nhằm nâng cao thể lực và chất lượng dân số.
Xây dựng chiến lược phát triển nhân lực chất lượng cao gắn với chuyển đổi số, đáp ứng yêu cầu của Cách mạng công nghiệp 4.0 và hội nhập quốc tế.
Hội thảo khẳng định: phát triển con người là nền tảng cho mọi chiến lược phát triển, là “chìa khóa vàng” để Ninh Thuận khai thác hiệu quả tiềm năng, chuyển đổi từ tỉnh nông nghiệp sang trung tâm năng lượng và du lịch của khu vực Nam Trung Bộ.
Nguồn: Hiện trạng, những vấn đề đang là trở lực phát triển và đề xuất định hướng, giải pháp phát triển nguồn nhân lực, nhân lực chất lượng cao tỉnh Ninh Thuận giai đoạn 2020–2025, tầm nhìn đến năm 2030
Tác giả: PGS.TS Nguyễn Thị Nguyệt – Viện Chiến lược Phát triển, Bộ Kế hoạch và Đầu tư
