Tài liệu hội thảo “Thực trạng hạ tầng xã hội, hạ tầng kỹ thuật thành phố Hà Nội và những giải pháp” do ông Đỗ Hoàng Ân, nguyên Phó Chủ tịch UBND Thành phố Hà Nội, nguyên Phó Chủ tịch Hội Quy hoạch Phát triển Đô thị Việt Nam, biên soạn và trình bày, là một nghiên cứu tổng hợp sâu sắc về quá trình hình thành, phát triển cũng như những thách thức hiện nay của hệ thống hạ tầng đô thị Thủ đô. Với cấu trúc chặt chẽ và những dẫn chứng thực tiễn qua nhiều giai đoạn lịch sử, tài liệu mang đến cái nhìn toàn diện, có chiều sâu và có giá trị tham khảo cao cho công tác quy hoạch – quản lý đô thị trong bối cảnh Hà Nội đang bước vào giai đoạn phát triển mới.
Nội dung tài liệu trước hết điểm lại quá trình phát triển nhà ở đô thị, từ những khu tập thể đầu tiên sau năm 1954 như Kim Liên, Nguyễn Công Trứ đến các khu đô thị mới hiện đại hình thành mạnh mẽ sau năm 1990 như Trung Hòa – Nhân Chính, Linh Đàm, Mỹ Đình, Định Công… Tài liệu phân tích rõ những đóng góp của từng mô hình nhà ở qua các thời kỳ, đồng thời chỉ ra các tồn tại về chất lượng, quy mô và yêu cầu cải tạo các khu chung cư cũ, đặc biệt trong bối cảnh đô thị hóa nhanh. Trên cơ sở đó, hội thảo cũng đề xuất nhiều giải pháp nhằm nâng cao chất lượng nhà ở như tăng cường ứng dụng khoa học – công nghệ, cải cách chính sách đầu tư và tạo động lực mới trong cải tạo, xây dựng lại chung cư cũ.
Bên cạnh nhà ở, tài liệu đi sâu phân tích thực trạng hệ thống hạ tầng kỹ thuật của Hà Nội trên các lĩnh vực then chốt: giao thông, cấp nước, thoát nước, xử lý nước thải và chất thải rắn. Phần giao thông được trình bày từ thời kỳ bao cấp với mạng lưới hạn chế và thiếu phương tiện công cộng đến giai đoạn hiện đại hóa với việc hình thành các tuyến vành đai, cầu vượt, đường sắt đô thị và mở rộng không gian đô thị về phía Tây. Tài liệu cũng nêu bật yêu cầu cấp bách phải phát triển mạnh giao thông công cộng, hạn chế phương tiện cá nhân và cải thiện kết nối liên vùng nhằm đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững.
Trong lĩnh vực cấp – thoát nước, tài liệu cung cấp cái nhìn rõ nét về sự phụ thuộc của Hà Nội vào nguồn nước ngầm trong nhiều thập kỷ và nỗ lực chuyển sang khai thác nước mặt từ Sông Đà, Sông Đuống. Thực trạng úng ngập ở các khu vực phía Tây thành phố và sự thiếu đồng bộ của hệ thống tiêu thoát nước cũng được phân tích một cách thẳng thắn. Các giải pháp được đề xuất theo hướng hiện đại hóa công nghệ, hoàn thiện quy hoạch, tăng cường hồ điều hòa và nâng cấp các trạm bơm chiến lược.
Một mảng nội dung quan trọng khác là xử lý chất thải rắn, với trọng tâm là hệ thống xử lý tại Sóc Sơn và Xuân Sơn. Tài liệu mô tả chi tiết hiện trạng tiếp nhận, chôn lấp và đốt rác phát điện – xu hướng xử lý hiện đại đang được Hà Nội đẩy mạnh. Những dự án đốt rác phát điện quy mô lớn như Nhà máy điện rác Sóc Sơn, Seraphin hay hệ thống xử lý phân bùn bể phốt Cầu Diễn được xem như những bước tiến quan trọng của Thủ đô trong mục tiêu giải quyết vấn đề môi trường một cách bền vững, hiện đại.
Nhìn chung, tài liệu hội thảo mang đến một bức tranh toàn diện, cập nhật và có chiều sâu về hạ tầng đô thị Hà Nội. Với cách phân tích dựa trên tiến trình lịch sử gắn với những số liệu cụ thể, kết hợp các định hướng, giải pháp phù hợp với thực tiễn, tài liệu là nguồn tham khảo giá trị cho các nhà quản lý, nhà nghiên cứu, sinh viên, cũng như những người quan tâm đến quá trình phát triển đô thị của Thủ đô. Đây không chỉ là bản tổng kết thực trạng mà còn là một định hướng chiến lược nhằm xây dựng Hà Nội văn minh, hiện đại, xanh và bền vững trong những thập niên tới.
" Ông Đỗ Hoàng Ân
Nguyên Phó Chủ tịch UBND Thành phố Hà Nội
Nguyên Phó Chủ tịch Hội Quy hoạch Phát triển Đô thị Việt Nam"
