Cán bộ dự án cấp cao, Tổ chức HealthBridge Canada tại Việt Nam
Bài viết nhấn mạnh vai trò quan trọng của cây xanh đường phố trong việc thúc đẩy phát triển đô thị bền vững, cải thiện chất lượng sống và sức khỏe cộng đồng. Trong bối cảnh đô thị hóa nhanh cùng thiết kế hạ tầng thiếu bền vững, môi trường sống của cây xanh ngày càng bị thu hẹp, kéo theo nhiều hệ lụy như hiệu ứng đảo nhiệt đô thị, ngập úng, ô nhiễm không khí, thiếu không gian xanh công cộng...
+ Về môi trường: Giảm ô nhiễm không khí, điều hòa khí hậu đô thị, giảm dòng chảy nước mưa, chống xói mòn, cải thiện đa dạng sinh học và góp phần giảm tiếng ồn.
+ Về xã hội: Cải thiện sức khỏe thể chất và tinh thần, tăng tính hấp dẫn cho không gian công cộng, hỗ trợ người đi bộ, người già và khuyến khích giao thông phi cơ giới (đi bộ, xe đạp).
+ Về kinh tế: Tăng giá trị tài sản đô thị, tiết kiệm năng lượng, giảm chi phí y tế và là một khoản đầu tư có lợi về lâu dài khi giá trị cây xanh tăng theo thời gian.
+ Sydney (Australia): Quảng trường Darling thành công trong việc tái thiết không gian công cộng nhờ hàng cây xanh mát và thảm cỏ, thu hút đông đảo người dân và du khách.
+ Toronto (Canada): Cam kết mạnh mẽ trong việc mở rộng độ che phủ cây xanh toàn thành phố, hướng đến mục tiêu 40% diện tích phủ bóng cây.
+ Lyon (Pháp): Đẩy mạnh đa dạng hóa cây xanh với chiến lược không để một loài chiếm quá 10%, xây dựng bản sắc địa phương và phát triển bền vững hệ sinh thái đô thị.
Tác giả kêu gọi Hà Nội cần xem cây xanh là thành phần chiến lược trong quy hoạch đô thị. Thành phố nên:
1. Xây dựng “Kế hoạch quản lý & phát triển cây xanh đường phố 5 năm” – xác định các mục tiêu cụ thể, phương án thực hiện và phân công vai trò rõ ràng cho các sở, ngành, đoàn thể và cộng đồng.
2. Ban hành “Chiến lược phát triển không gian xanh đô thị dài hạn (20 năm trở lên)” – làm nền tảng hướng dẫn cho các hoạt động quy hoạch và đầu tư hạ tầng xanh.
3. Đảm bảo trồng “đúng cây, đúng chỗ”, ưu tiên cây bản địa, phù hợp với điều kiện khí hậu, giao thông, thẩm mỹ và bảo vệ sức khỏe cộng đồng.
4. Tăng cường sự phối hợp đa ngành và huy động sự tham gia của cộng đồng trong công tác trồng, chăm sóc, bảo vệ cây xanh đô thị.
Kết luận, cây xanh đường phố không chỉ mang lại lợi ích trước mắt mà còn là di sản cho các thế hệ tương lai. Hà Nội cần hành động mạnh mẽ và có chiến lược dài hạn để cây xanh thực sự trở thành "lá phổi xanh", "màng lọc tự nhiên", là biểu tượng của một thành phố xanh, đáng sống và bền vững.
