Trong bối cảnh Việt Nam đang triển khai mạnh mẽ lộ trình chuyển dịch năng lượng, thực hiện các cam kết quốc tế về ứng phó biến đổi khí hậu và mục tiêu phát thải ròng bằng “0” vào năm 2050, năng lượng hydrogen được xác định là một trong những trụ cột quan trọng của hệ thống năng lượng tương lai. Nhằm phổ biến, làm rõ các định hướng chiến lược và giải pháp triển khai, hội thảo “Chiến lược phát triển năng lượng Hydrogen của Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050” đã được tổ chức với phần trình bày của Bộ Công Thương.
Hội thảo cung cấp cái nhìn toàn diện về bối cảnh xây dựng Chiến lược, quan điểm phát triển, mục tiêu cụ thể, các nhiệm vụ – giải pháp trọng tâm và cơ chế tổ chức thực hiện, qua đó góp phần định hướng cho các bộ, ngành, địa phương, doanh nghiệp và nhà đầu tư trong việc tham gia phát triển ngành năng lượng hydrogen tại Việt Nam.
Chiến lược phát triển năng lượng hydrogen được xây dựng trên cơ sở kế thừa và thống nhất với các chiến lược, quy hoạch quan trọng của quốc gia, như: Chiến lược phát triển năng lượng quốc gia, Chiến lược tăng trưởng xanh, Chiến lược quốc gia về biến đổi khí hậu, Quy hoạch tổng thể về năng lượng quốc gia và Quy hoạch phát triển điện lực quốc gia.
Trên cơ sở tham vấn ý kiến các bộ, ngành, địa phương, chuyên gia và tổ chức quốc tế, ngày 07/02/2024, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 165/QĐ-TTg, chính thức phê duyệt Chiến lược phát triển năng lượng hydrogen của Việt Nam, tạo hành lang pháp lý quan trọng cho việc phát triển một lĩnh vực năng lượng mới, có tiềm năng dài hạn.
Hội thảo nhấn mạnh các quan điểm xuyên suốt của Chiến lược, bao gồm:
Phát triển năng lượng hydrogen theo chuỗi giá trị hoàn chỉnh từ sản xuất, lưu trữ, vận chuyển, phân phối đến sử dụng;
Góp phần bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia, giảm phát thải khí nhà kính, thúc đẩy kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn và kinh tế hydrogen;
Khai thác hiệu quả nguồn tài nguyên năng lượng tái tạo, gắn với bảo vệ môi trường, quốc phòng – an ninh;
Phát triển theo lộ trình phù hợp với xu hướng công nghệ toàn cầu và điều kiện thực tiễn của Việt Nam.
Mục tiêu tổng quát của Chiến lược là xây dựng hệ sinh thái năng lượng hydrogen hiện đại, đồng bộ, đóng góp quan trọng vào mục tiêu phát thải ròng bằng “0” vào năm 2050.
Thí điểm và từng bước mở rộng sản xuất hydrogen xanh từ năng lượng tái tạo;
Ứng dụng công nghệ thu giữ, sử dụng và lưu trữ các-bon (CCS/CCUS) trong sản xuất hydrogen từ các nguồn khác;
Phấn đấu công suất sản xuất đạt khoảng 100.000 – 500.000 tấn/năm;
Thử nghiệm sử dụng hydrogen trong các lĩnh vực như sản xuất điện, giao thông vận tải và công nghiệp.
Làm chủ công nghệ sản xuất hydrogen xanh;
Phát triển thị trường hydrogen theo cơ chế thị trường cạnh tranh;
Công suất sản xuất đạt khoảng 10 – 20 triệu tấn/năm;
Tỷ trọng năng lượng hydrogen và nhiên liệu có nguồn gốc hydrogen chiếm khoảng 10% tổng nhu cầu năng lượng tiêu thụ cuối cùng.
Chiến lược đặt trọng tâm vào phát triển đồng bộ hệ thống lưu trữ, vận chuyển và phân phối hydrogen, tận dụng hạ tầng năng lượng hiện hữu, đồng thời xây dựng các trung tâm sản xuất hydrogen gắn với vùng có tiềm năng lớn về điện gió, điện mặt trời.
Bên cạnh nhu cầu trong nước, Việt Nam được định hướng trở thành trung tâm sản xuất và xuất khẩu hydrogen xanh trong khu vực, dựa trên lợi thế tài nguyên tái tạo và vị trí địa lý thuận lợi.
Hội thảo làm rõ các nhóm giải pháp trọng tâm:
Hoàn thiện cơ chế, chính sách và hành lang pháp lý;
Đa dạng hóa nguồn vốn đầu tư, thúc đẩy tín dụng xanh, trái phiếu xanh;
Phát triển khoa học – công nghệ, tiếp nhận và chuyển giao công nghệ tiên tiến;
Đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao cho lĩnh vực năng lượng mới;
Tăng cường hợp tác quốc tế và truyền thông nâng cao nhận thức xã hội.
Hội thảo “Chiến lược phát triển năng lượng Hydrogen của Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050” có ý nghĩa quan trọng trong việc phổ biến định hướng chiến lược quốc gia, tạo sự thống nhất trong nhận thức và hành động của các bên liên quan. Việc triển khai hiệu quả Chiến lược sẽ góp phần thúc đẩy chuyển dịch năng lượng bền vững, nâng cao năng lực cạnh tranh của nền kinh tế và hiện thực hóa mục tiêu Net Zero của Việt Nam trong dài hạn.
