Hội thảo “Chính sách an sinh xã hội gắn với định hướng phát triển kinh tế của tỉnh Ninh Thuận: Hiện trạng và giải pháp giai đoạn 2020–2025, tầm nhìn đến năm 2030”
Tại tỉnh Ninh Thuận, Viện Khoa học Xã hội vùng Trung Bộ đã tổ chức hội thảo khoa học với chủ đề “Chính sách an sinh xã hội gắn với định hướng phát triển kinh tế của tỉnh Ninh Thuận: Hiện trạng và giải pháp giai đoạn 2020–2025, tầm nhìn đến năm 2030”, do PGS.TS Hồ Việt Hạnh – Viện trưởng Viện Khoa học Xã hội vùng Trung Bộ và TS. Phan Thị Sông Thương – Phó Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Chính trị – Xã hội đồng chủ trì.
Hội thảo là diễn đàn khoa học quan trọng nhằm đánh giá thực trạng chính sách an sinh xã hội (ASXH) trên địa bàn tỉnh, xác định những trở lực trong quá trình triển khai, đồng thời đề xuất các giải pháp chiến lược để gắn kết chính sách ASXH với mục tiêu phát triển kinh tế – xã hội bền vững, đảm bảo mọi người dân đều được thụ hưởng thành quả tăng trưởng.
Hiện trạng chính sách an sinh xã hội tại Ninh Thuận
Trong những năm qua, chính sách ASXH của Ninh Thuận đã đạt nhiều kết quả tích cực. Tỷ lệ hộ nghèo đa chiều giảm từ 14,93% năm 2015 xuống còn 8,86% năm 2018, tỷ lệ bao phủ bảo hiểm y tế đạt 88,6%, và bảo hiểm xã hội đạt 90% lực lượng lao động. Các chương trình giảm nghèo bền vững, hỗ trợ tín dụng và phát triển sinh kế đã giúp hàng nghìn hộ dân cải thiện thu nhập, nâng cao chất lượng cuộc sống.
Đáng chú ý, tỉnh đã huy động hơn 2.000 tỷ đồng cho các chương trình vay vốn sản xuất, triển khai 28 mô hình giảm nghèo bền vững và thực hiện tốt các chính sách trợ giúp xã hội, ưu đãi người có công, hỗ trợ nhà ở, y tế và giáo dục cho hộ nghèo, hộ cận nghèo và đồng bào dân tộc thiểu số.
Tuy nhiên, Ninh Thuận vẫn là tỉnh có tỷ lệ hộ nghèo cao nhất khu vực Nam Trung Bộ; tình trạng bội chi quỹ bảo hiểm xã hội và nợ đọng bảo hiểm vẫn còn tồn tại. Số lượng người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện còn thấp, chỉ chiếm khoảng 1,1% tổng số đối tượng đủ điều kiện tham gia. Đây là những thách thức lớn trong việc mở rộng bao phủ ASXH toàn dân.
Những vấn đề đặt ra
Theo các chuyên gia, nguyên nhân chính của những hạn chế trên xuất phát từ:
Nguồn thu ngân sách và năng lực quản lý còn hạn chế, chưa đủ đáp ứng nhu cầu mở rộng chính sách an sinh.
Một số chương trình giảm nghèo triển khai dàn trải, thiếu đồng bộ và còn trùng lặp giữa các ngành, địa phương.
Cơ chế phối hợp giữa cơ quan bảo hiểm, chính quyền và doanh nghiệp chưa hiệu quả, dẫn đến tình trạng nợ đọng bảo hiểm kéo dài.
Nhận thức của người dân, đặc biệt ở vùng nông thôn và dân tộc thiểu số, về quyền lợi và nghĩa vụ an sinh xã hội còn hạn chế.
Định hướng và giải pháp giai đoạn 2020–2025, tầm nhìn 2030
Hội thảo đề xuất 10 nhóm giải pháp trọng tâm nhằm hoàn thiện và nâng cao hiệu quả chính sách ASXH tại tỉnh Ninh Thuận:
Mở rộng độ bao phủ bảo hiểm xã hội và y tế, đặc biệt với lao động khu vực phi chính thức; nâng cao chất lượng tuyên truyền, truyền thông chính sách đến từng thôn, xã.
Tăng cường xử lý nghiêm nợ đọng bảo hiểm, bảo đảm quyền lợi hợp pháp của người lao động.
Phát triển thị trường lao động bền vững, kết hợp đào tạo nghề và hỗ trợ việc làm cho nhóm yếu thế.
Điều chỉnh chính sách chi an sinh xã hội theo hướng cân đối lợi ích giữa người lao động, doanh nghiệp và Nhà nước.
Tăng cường ứng dụng công nghệ số trong quản lý, chi trả bảo hiểm, đảm bảo minh bạch và chính xác.
Cải thiện chất lượng dịch vụ y tế và chăm sóc sức khỏe nhân dân, chú trọng đào tạo, thu hút bác sĩ, nhân viên y tế chất lượng cao.
Thúc đẩy xã hội hóa an sinh, huy động nguồn lực từ doanh nghiệp, cộng đồng, tổ chức phi chính phủ.
Đảm bảo chi trả hưu trí và trợ cấp đúng, đủ, kịp thời, đẩy mạnh thanh toán không dùng tiền mặt.
Phát triển hệ thống dữ liệu an sinh đồng bộ, phục vụ công tác dự báo, hoạch định chính sách.
Tăng cường đào tạo, bồi dưỡng cán bộ làm công tác an sinh xã hội, đặc biệt tại cơ sở.
Tầm nhìn đến năm 2030
Mục tiêu của Ninh Thuận là xây dựng hệ thống an sinh xã hội toàn diện, bền vững và hiện đại, bảo đảm mọi người dân đều có cơ hội phát triển, không ai bị bỏ lại phía sau. Đến năm 2030, tỷ lệ hộ nghèo giảm dưới 3%, bao phủ bảo hiểm y tế toàn dân đạt 95%, và nguồn nhân lực phục vụ lĩnh vực an sinh đạt chuẩn chuyên môn cao.
Hội thảo “Chính sách an sinh xã hội gắn với định hướng phát triển kinh tế của tỉnh Ninh Thuận” đã đóng góp nhiều kiến nghị khoa học, góp phần quan trọng giúp tỉnh hoàn thiện cơ chế, nâng cao chất lượng cuộc sống người dân và hướng tới phát triển bền vững toàn diện.
Nguồn: Hội thảo “Chính sách an sinh xã hội gắn với định hướng phát triển kinh tế của tỉnh Ninh Thuận: Hiện trạng và giải pháp giai đoạn 2020–2025, tầm nhìn đến năm 2030”
Tác giả: PGS.TS Hồ Việt Hạnh – Viện trưởng Viện Khoa học Xã hội vùng Trung Bộ và TS. Phan Thị Sông Thương – Phó Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Chính trị – Xã hội
