Hội thảo “Grand Paris Express – Phát triển hệ thống đường sắt đô thị Hà Nội và TP.HCM”

Mô hình phát triển giao thông đô thị hiện đại bậc nhất châu Âu

Trong khuôn khổ Hội thảo Khoa học quốc tế về Phát triển hệ thống đường sắt đô thị Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh ngày 17/01/2024, đại diện Société du Grand Paris đã trình bày tham luận về dự án Grand Paris Express – hệ thống metro hoàn toàn mới đang được xây dựng tại vùng thủ đô Paris, Pháp. Đây là một trong những dự án giao thông đô thị lớn nhất thế giới hiện nay, có giá trị tham khảo đặc biệt quan trọng đối với Việt Nam.

Paris – Thách thức đô thị và lời giải từ quy hoạch giao thông

Paris hiện là đô thị lớn thứ hai châu Âu về hoạt động tài chính, thương mại và du lịch. Tuy nhiên, thành phố đối mặt với các vấn đề:

• Nhà ở và việc làm tập trung ở trung tâm dẫn đến mất cân bằng không gian đô thị

• Ùn tắc và khí thải giao thông tăng cao

• Người dân vùng ngoại ô phụ thuộc quá nhiều vào đường vào trung tâm để di chuyển

Để khắc phục, Chính phủ Pháp lựa chọn chiến lược đột phá: xây dựng tuyến vành đai metro Grand Paris Express nhằm:
- Tăng cường kết nối liên vùng
- Giảm áp lực vào khu trung tâm
- Tạo động lực phát triển các đô thị vệ tinh
- Thu hút đầu tư và thúc đẩy cạnh tranh quốc tế

Grand Paris Express – Quy mô chưa từng có

Grand Paris Express có các thông số nổi bật:

• 200 km tuyến metro mới

• 68 ga ngầm 100% tự động

• 3 triệu lượt khách/ngày

• Tốc độ khai thác 55–65 km/h

• Giãn cách tàu 2–3 phút/chuyến

• Kết nối thêm 200 km mạng lưới hiện hữu tại Paris

Đây là hệ thống giao thông thông minh – tốc độ cao – đa phương thức, đặt mục tiêu dịch chuyển hành khách an toàn – tiện lợi – tiết kiệm thời gian.

Hệ thống metro gắn với đổi mới kiến trúc – xã hội – môi trường

Không chỉ giải quyết hạ tầng, Grand Paris Express còn:

• Tạo 115.000 việc làm

• Tăng thêm 10–20 tỷ Euro lợi ích kinh tế – xã hội mỗi năm

• Tái thiết 140 km² khu vực xung quanh 800m mỗi ga

• Phát triển 100+ dự án bất động sản, trong đó 60% là nhà ở

• Ưu tiên vật liệu xanh (70% dự án sử dụng vật liệu tái tạo hoặc tự nhiên)

• Giảm 14 triệu tấn CO₂ vào năm 2050

Đặc biệt, tất cả các ga đều được thiết kế như một trung tâm đô thị mới:

Bài học cho Việt Nam

Diễn giả nhấn mạnh 4 kinh nghiệm chiến lược cho Hà Nội và TP.HCM:
- Xây dựng vành đai metro để giảm tải giao thông hướng tâm
- Tăng động lực phát triển các đô thị đa trung tâm
- Tích hợp quy hoạch giao thông – nhà ở – thương mại – không gian công cộng
- Thiết lập cơ chế tài chính bền vững dựa trên vay vốn và thu hồi giá trị đất đai

Grand Paris Express là minh chứng rằng đầu tư hạ tầng giao thông chiến lược có thể định hình tương lai đô thị, tạo nên môi trường sống chất lượng cao, bản sắc và bền vững.

Nguồn: Grand Paris Express – Phát triển hệ thống đường sắt đô thị Hà Nội và TP.HCM

Tác giả: Ông De Pommerol Alexis