PaSTI – Tăng cường minh bạch khí hậu và thúc đẩy đầu tư ESG trong khu vực tư nhân”
Trong bối cảnh thế giới đang nỗ lực đẩy mạnh các hành động ứng phó biến đổi khí hậu, yêu cầu về tính minh bạch trong đo lường và báo cáo phát thải khí nhà kính (KNK) ngày càng trở nên cấp thiết. Nhằm hỗ trợ các quốc gia ASEAN nâng cao năng lực minh bạch khí hậu, chương trình PaSTI – Quan hệ đối tác nhằm tăng cường tính minh bạch cho hoạt động đồng đổi mới được Bộ Môi trường Nhật Bản (MOEJ) triển khai như một trong những dự án trọng điểm của Chương trình Hành động Biến đổi khí hậu Nhật Bản – ASEAN.
Tại hội thảo, chuyên gia Kunihiko Kobayashi – Trung tâm Hợp tác Môi trường Nhật Bản đã giới thiệu tổng quan về mục tiêu, cấu trúc và vai trò của PaSTI trong việc hỗ trợ cơ quan quản lý và khu vực tư nhân tại các nước ASEAN xây dựng hệ thống MRV (Đo đạc – Báo cáo – Thẩm định) phát thải KNK.
1. PaSTI – Trụ cột “Minh bạch” trong hợp tác khí hậu Nhật Bản – ASEAN
PaSTI được hình thành từ năm 2017, là một trong ba trụ cột quan trọng của chương trình hợp tác khí hậu Nhật Bản – ASEAN gồm:
Minh bạch (PaSTI);
Thích ứng (AP-PLAT);
Giảm nhẹ (Cơ chế Tín chỉ chung – JCM).
Mục tiêu chính của PaSTI là hỗ trợ các nước ASEAN xây dựng hệ thống minh bạch quốc gia, thúc đẩy khu vực tư nhân tham gia đo lường và báo cáo phát thải, đáp ứng các chuẩn mực quốc tế và phục vụ các chiến lược giảm phát thải dài hạn.
2. Mục tiêu trọng tâm của PaSTI
Theo nội dung hội thảo, PaSTI tập trung vào ba mục tiêu chính:
(1) Lồng ghép hoạt động minh bạch trong khu vực tư nhân
Khuyến khích doanh nghiệp chủ động thực hiện đo lường và báo cáo phát thải, nâng cao trách nhiệm môi trường.
(2) Xây dựng thể chế MRV phát thải KNK
Hỗ trợ các quốc gia ASEAN xây dựng khung pháp lý và quy trình chuẩn để ghi nhận, báo cáo và thẩm định dữ liệu phát thải.
(3) Nâng cao năng lực và tạo ưu đãi cho doanh nghiệp
Việc minh bạch hóa dữ liệu phát thải sẽ giúp doanh nghiệp tiếp cận đầu tư ESG, cải thiện giá trị thương hiệu và tăng sức cạnh tranh trên thị trường toàn cầu
3. Vai trò của PaSTI trong thúc đẩy đầu tư ESG
Hội thảo nhấn mạnh rằng minh bạch hóa phát thải không chỉ là yêu cầu của quốc gia mà còn là điều kiện để doanh nghiệp nâng cao khả năng cạnh tranh. Khi dữ liệu phát thải được đo lường và công bố một cách rõ ràng:
Các tổ chức tài chính dễ dàng đánh giá mức độ bền vững của doanh nghiệp;
Doanh nghiệp có cơ hội thu hút đầu tư ESG;
Các mục tiêu giảm phát thải quốc gia được hỗ trợ hiệu quả hơn;
Chuỗi cung ứng toàn cầu tăng mức độ tin cậy và minh bạch.
Nhờ đó, PaSTI đóng vai trò trung gian giúp kết nối chính phủ – doanh nghiệp – tổ chức tài chính trong việc thực hiện các mục tiêu khí hậu.
4. Các bên liên quan chính trong triển khai PaSTI
Hội thảo chỉ rõ cấu trúc hợp tác đa bên gồm:
Chính phủ: xây dựng quy tắc và cơ chế MRV;
Khu vực tư nhân: thực hiện đo lường và báo cáo phát thải;
Tổ chức tài chính: cung cấp ưu đãi, thúc đẩy đầu tư xanh;
Ban thư ký PaSTI: điều phối, hỗ trợ kỹ thuật và chia sẻ thông tin
Mô hình hợp tác này tạo nền tảng cho việc mở rộng áp dụng MRV trên toàn khu vực ASEAN.
5. Ý nghĩa của hội thảo đối với Việt Nam
Việt Nam đang thực hiện các cam kết mạnh mẽ về trung hòa carbon và cải thiện minh bạch theo Thỏa thuận Paris. Hội thảo mang lại những giá trị thực tiễn:
Cung cấp bộ khung chuẩn quốc tế về MRV cho cơ quan quản lý.
Hỗ trợ doanh nghiệp nâng cao khả năng tiếp cận vốn xanh và ESG.
Tăng tính minh bạch và hiệu quả trong báo cáo phát thải của khu vực tư nhân.
Mở ra cơ hội hợp tác với Nhật Bản trong đào tạo, chuyển giao công nghệ và xây dựng thể chế.
Kết luận
Hội thảo “PaSTI – Tăng cường minh bạch khí hậu và thúc đẩy đầu tư ESG” là diễn đàn quan trọng giúp cơ quan quản lý và doanh nghiệp Việt Nam tiếp cận các phương pháp tiên tiến về đo lường, báo cáo và thẩm định phát thải. Với các kinh nghiệm quốc tế được chia sẻ, PaSTI hứa hẹn trở thành công cụ chiến lược giúp Việt Nam thúc đẩy tăng trưởng xanh, đáp ứng yêu cầu toàn cầu về minh bạch và nâng cao khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp trong kỷ nguyên kinh tế carbon thấp.
