Trong bối cảnh cộng đồng quốc tế đẩy mạnh triển khai Thỏa thuận Paris và các cam kết khí hậu toàn cầu sau COP28, doanh nghiệp ngày càng đóng vai trò trung tâm trong tiến trình giảm phát thải khí nhà kính và chuyển đổi xanh nền kinh tế. Nhằm cập nhật xu hướng quốc tế, khuôn khổ chính sách mới và làm rõ vai trò của khu vực tư nhân, Hội thảo Doanh nghiệp về Chuyển đổi xanh cho Giảm phát thải khí nhà kính hướng tới mục tiêu Net Zero vào năm 2050 đã được tổ chức với sự hỗ trợ của Dự án Hợp tác kỹ thuật SPI-NDC do Bộ Tài nguyên và Môi trường phối hợp với Cơ quan Hợp tác Quốc tế Nhật Bản (JICA) thực hiện.
Hội thảo quy tụ đại diện các cơ quan quản lý nhà nước, tổ chức quốc tế, hiệp hội doanh nghiệp, tổ chức tài chính và cộng đồng doanh nghiệp, tạo diễn đàn đối thoại thực chất về xu hướng chính sách khí hậu toàn cầu và những yêu cầu ngày càng gia tăng đối với khu vực tư nhân tại Việt Nam.
Tại hội thảo, ông Koji Fukuda đã trình bày tổng quan các xu hướng quốc tế nổi bật trong thực hiện Thỏa thuận Paris, đặc biệt là các kết quả quan trọng của COP28 tại Dubai. Bản đánh giá toàn cầu (Global Stocktake – GST) lần đầu tiên được công bố cho thấy thế giới cần đẩy nhanh hơn nữa tốc độ cắt giảm phát thải nhằm giữ mục tiêu giới hạn nhiệt độ ở mức 1,5°C. Các quốc gia được khuyến khích chuẩn bị NDC thế hệ mới (NDC 3.0) cho giai đoạn đến năm 2035, với mức độ tham vọng cao hơn và lộ trình thực hiện cụ thể hơn
Bên cạnh đó, COP28 ghi nhận hàng loạt cam kết mang tính hệ thống về chuyển đổi năng lượng, loại bỏ dần nhiên liệu hóa thạch trong các hệ thống năng lượng, tăng cường hiệu quả sử dụng năng lượng, phát triển công nghệ carbon thấp và thúc đẩy thị trường carbon có tính toàn vẹn cao.
Nội dung hội thảo nhấn mạnh rằng doanh nghiệp vừa là chủ thể phát thải khí nhà kính, vừa là nhà cung cấp giải pháp cho mục tiêu Net Zero thông qua đổi mới công nghệ, quản trị phát thải, phát triển chuỗi cung ứng ít carbon và cung cấp sản phẩm, dịch vụ xanh. Việc tuân thủ Thỏa thuận Paris và các mục tiêu khí hậu toàn cầu đang dần trở thành yêu cầu bắt buộc đối với doanh nghiệp, đặc biệt trong bối cảnh các thị trường xuất khẩu lớn áp dụng tiêu chuẩn ESG, cơ chế điều chỉnh carbon và nghĩa vụ công bố thông tin liên quan đến khí hậu
Doanh nghiệp được khuyến nghị chủ động xây dựng lộ trình Net Zero thông qua các bước: xác định phát thải cơ sở, đặt mục tiêu giảm phát thải, lập kế hoạch chuyển đổi, triển khai biện pháp giảm nhẹ, báo cáo – công bố thông tin và xem xét bù trừ phát thải phù hợp.
Một trọng tâm quan trọng khác của hội thảo là gia tăng yêu cầu minh bạch hóa phát thải khí nhà kính. Trên thế giới, các khuôn khổ báo cáo và công bố thông tin bền vững như GRI, TCFD, IFRS S1/S2, cùng các quy định tại châu Âu và các nền kinh tế phát triển đang buộc doanh nghiệp phải lồng ghép quản lý phát thải khí nhà kính vào chiến lược kinh doanh, báo cáo thường niên và báo cáo phát triển bền vững
Tại Việt Nam, các quy định về kiểm kê và báo cáo phát thải khí nhà kính theo Nghị định số 06/2022/NĐ-CP và các văn bản hướng dẫn đang từng bước được triển khai, tạo nền tảng cho việc tham gia thị trường carbon trong tương lai.
Hội thảo khẳng định, chuyển đổi xanh và Net Zero không chỉ là thách thức tuân thủ mà còn là cơ hội nâng cao năng lực cạnh tranh, thu hút đầu tư, tiếp cận tài chính xanh và tham gia sâu hơn vào chuỗi giá trị toàn cầu. Dự án SPI-NDC đóng vai trò cầu nối quan trọng trong việc tăng cường năng lực cho cơ quan quản lý nhà nước và thúc đẩy sự tham gia thực chất của doanh nghiệp trong thực hiện các mục tiêu khí hậu quốc gia.
