Hội thảo “Hiện trạng những vấn đề đang là trở lực phát triển kinh tế và đề xuất định hướng giải pháp phát triển kinh tế tỉnh Ninh Thuận đến năm 2025 và tầm nhìn tới năm 2030”
Ngày … tại tỉnh Ninh Thuận đã diễn ra Hội thảo khoa học với chủ đề “Hiện trạng những vấn đề đang là trở lực phát triển kinh tế và đề xuất định hướng giải pháp phát triển kinh tế tỉnh Ninh Thuận đến năm 2025 và tầm nhìn tới năm 2030”, do PGS.TS. Bùi Quang Bình – Trường Đại học Kinh tế, Đại học Đà Nẵng trình bày tham luận. Hội thảo được tổ chức nhằm đánh giá khách quan thực trạng kinh tế - xã hội của Ninh Thuận trong giai đoạn vừa qua, đồng thời xác định các rào cản phát triển và đề xuất giải pháp chiến lược hướng đến tăng trưởng bền vững.
Nhận diện thực trạng kinh tế của tỉnh Ninh Thuận
Theo phân tích, quy mô nền kinh tế Ninh Thuận còn nhỏ so với mặt bằng chung cả nước. Năm 2018, GRDP của tỉnh đạt hơn 15.389 tỷ đồng theo giá so sánh, tốc độ tăng trưởng trung bình giai đoạn 2010–2018 đạt 7,9%/năm, cao hơn mức bình quân cả nước nhưng quy mô vẫn khiêm tốn, chỉ bằng 28,5% GRDP của Khánh Hòa và 21,2% của Đà Nẵng. GRDP bình quân đầu người đạt khoảng 37,39 triệu đồng, bằng 37% mức trung bình cả nước.
Cơ cấu kinh tế có sự chuyển dịch nhưng chưa rõ nét theo hướng công nghiệp hóa. Tỷ trọng khu vực nông, lâm, thủy sản vẫn chiếm trên 35%, dịch vụ đạt khoảng 38%, công nghiệp – xây dựng chỉ chiếm hơn 20%. Khu vực kinh tế ngoài nhà nước đóng vai trò chủ đạo, chiếm hơn 75% GRDP và trên 90% lực lượng lao động, song năng lực cạnh tranh vẫn hạn chế.
Những trở lực phát triển kinh tế
Hội thảo chỉ rõ các trở lực chủ yếu:
Mô hình tăng trưởng chậm đổi mới, vẫn dựa nhiều vào khai thác chiều rộng (vốn, lao động giá rẻ, tài nguyên thô), chưa khai thác hiệu quả nhân tố chiều sâu như khoa học công nghệ và lao động chất lượng cao.
Hạn chế về nguồn lực đầu tư và cơ sở hạ tầng: vốn tích lũy trong tỉnh nhỏ, phụ thuộc nhiều vào ngân sách nhà nước; hạ tầng giao thông, logistics và năng lượng thiếu đồng bộ, làm giảm sức cạnh tranh.
Chất lượng nguồn nhân lực thấp: tỷ lệ lao động qua đào tạo mới đạt khoảng 18%, thấp hơn nhiều so với các tỉnh lân cận; năng suất lao động chỉ bằng 64% mức bình quân cả nước.
Môi trường kinh doanh và năng lực quản trị: chỉ số PCI của tỉnh nằm ở nhóm trung bình, nhiều yếu tố như tính năng động của chính quyền, chi phí không chính thức, chất lượng thể chế pháp lý cần tiếp tục cải thiện.
Điều kiện tự nhiên khắc nghiệt và biến đổi khí hậu: thiếu nước, hạn hán kéo dài, diện tích đất nông nghiệp hạn chế, gây khó khăn cho sản xuất và sinh hoạt.
Thành tựu đáng ghi nhận
Bên cạnh các hạn chế, Ninh Thuận cũng đã đạt được nhiều kết quả tích cực: cơ cấu kinh tế chuyển dịch theo hướng tích cực; các nguồn lực vốn, lao động và tài nguyên được huy động khá hiệu quả; năng suất lao động có xu hướng tăng; tỷ lệ hộ nghèo giảm dần qua các năm; đời sống người dân từng bước được cải thiện. Đặc biệt, Ninh Thuận được Chính phủ xác định là trung tâm năng lượng tái tạo của cả nước, mở ra cơ hội phát triển mới.
Định hướng phát triển đến năm 2025, tầm nhìn 2030
PGS.TS. Bùi Quang Bình đã đề xuất định hướng phát triển Ninh Thuận theo các quan điểm sau:
Phát triển kinh tế - xã hội hài hòa giữa tăng trưởng nhanh và phát triển bền vững, thích ứng với biến đổi khí hậu.
Xây dựng Ninh Thuận trở thành trung tâm năng lượng tái tạo quốc gia, một cực tăng trưởng quan trọng trong vùng Duyên hải Nam Trung Bộ.
Phát triển nông nghiệp nhiệt đới đặc thù, nông nghiệp sinh thái gắn với chế biến và du lịch.
Tăng cường liên kết vùng với Nam Trung Bộ, Tây Nguyên và Vùng kinh tế trọng điểm phía Nam nhằm mở rộng thị trường và thu hút đầu tư.
Đẩy mạnh cải cách thể chế, hoàn thiện môi trường đầu tư, phát huy vai trò khu vực kinh tế tư nhân, kết hợp phát triển kinh tế với bảo đảm quốc phòng – an ninh và an sinh xã hội.
Giải pháp trọng tâm
Hội thảo nhấn mạnh các giải pháp chủ yếu:
Tạo môi trường đầu tư thông thoáng, minh bạch để thu hút doanh nghiệp trong và ngoài nước.
Phát triển đồng bộ cơ sở hạ tầng, nhất là giao thông, cảng biển, năng lượng và logistics.
Chú trọng đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu lao động sang công nghiệp và dịch vụ.
Ứng dụng khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, nâng cao năng suất và giá trị gia tăng.
Quản lý chặt chẽ và khai thác hiệu quả tài nguyên thiên nhiên, hướng tới phát triển xanh và bền vững.
Kết luận
Hội thảo “Hiện trạng những vấn đề đang là trở lực phát triển kinh tế và đề xuất định hướng giải pháp phát triển kinh tế tỉnh Ninh Thuận đến năm 2025 và tầm nhìn tới năm 2030” đã cung cấp những phân tích khoa học, toàn diện và thực tiễn, qua đó chỉ rõ cơ hội và thách thức của địa phương. Với định hướng đúng đắn, sự quyết tâm của chính quyền và sự đồng hành của cộng đồng doanh nghiệp, Ninh Thuận có cơ sở để trở thành điểm sáng phát triển mới của khu vực và cả nước trong giai đoạn tới.
Nguồn: Hội thảo “Hiện trạng những vấn đề đang là trở lực phát triển kinh tế và đề xuất định hướng giải pháp phát triển kinh tế tỉnh Ninh Thuận đến năm 2025 và tầm nhìn tới năm 2030”
Tác giả: PGS.TS. Bùi Quang Bình
